KẾ HOẠCH CHIẾN LƯỢC CỦA ISO GIAI ĐOẠN 2011−2015:

GIẢI PHÁP CHO CÁC THÁCH THỨC TOÀN CẦU

Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO

Tính đến cuối tháng 10 năm 2010, ISO đã có 163 tổ chức tiêu chuẩn quốc gia thành viên đại diện cho các quốc gia lớn và nhỏ, bao gồm các quốc gia công nghiệp hóa, đang phát triển và đang chuyển đổi ở tất cả các khu vực trên thế giới. Hiện tại, ISO đã công bố trên 18.500 tiêu chuẩn, cung cấp những công cụ hữu hiệu cho các doanh nghiệp, chính phủ và xã hội về cả ba khía cạnh của phát triển bền vững: kinh tế, môi trường và xã hội.

Các tiêu chuẩn ISO mang lại những đóng góp tích cực cho thế giới. Các tiêu chuẩn tạo thuận lợi cho thương mại, truyền bá kiến thức, phổ biến các tiến bộ công nghệ và chia sẻ những thực hành tốt về quản lí và đánh giá sự phù hợp.

Các tiêu chuẩn ISO đưa ra những giải pháp và mang lại những lợi ích cho hầu hết các lĩnh vực hoạt động, bao gồm nông nghiệp, xây dựng, cơ khí, chế tạo, phân phối, vận chuyển, thiết bị y tế, công nghệ thông tin và truyền thông, quản lí môi trường, quản lí năng lượng, quản lí chất lượng, đánh giá sự phù hợp và các loại hình dịch vụ.

ISO chỉ xây dựng các tiêu chuẩn dựa trên yêu cầu của thị trường. Việc xây dựng tiêu chuẩn đối với những vấn đề/đối tượng được đề xuất bởi các ngành công nghiệp, kỹ thuật và thương mại có nhu cầu về tiêu chuẩn và sau đó sẽ sử dụng chính những tiêu chuẩn này được thực hiện bởi các chuyên gia am hiểu về những vấn đề/đối tượng này. Tham gia cùng với các chuyên gia có thể còn có cả đại diện của các bên liên quan từ các cơ quan chính phủ, phòng thử nghiệm, hiệp hội người tiêu dùng và tổ chức giáo dục-đào tạo cũng như các tổ chức quốc tế liên chính phủ và phi chính phủ.

Tiêu chuẩn quốc tế ISO thể hiện sự đồng thuận toàn cầu về hiện trạng phát triển của đối tượng mà tiêu chuẩn đề cập.

ISO: Tầm nhìn toàn cầu năm 2015

Là nhà cung cấp hàng đầu trên thế giới về các tiêu chuẩn quốc tế chất lượng cao và thích hợp toàn cầu thông qua hệ thống các thành viên và các bên liên quan.

Nhiệm vụ của ISO

ISO xây dựng các tiêu chuẩn quốc tế tự nguyện áp dụng có chất lượng cao để tạo thuận lợi cho việc trao đổi quốc tế các hàng hóa và dịch vụ, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững và hợp lý, thúc đẩy đổi mới và bảo vệ sức khỏe, đảm bảo an toàn và bảo vệ môi trường.

ISO xây dựng tiêu chuẩn thông qua quy trình phù hợp, đáp ứng nhu cầu của khách hàng và:

Bảy mục tiêu chính để đạt được tầm nhìn

Mục tiêu 1. Các sản phẩm của ISO đáp ứng nhu cầu của khách hàng

Các doanh nghiệp, cơ quan chính phủ, người tiêu dùng và các bên liên quan khác thừa nhận và tin tưởng rằng ISO là tổ chức hàng đầu hỗ trợ cho việc phát triển và truyền bá các giải pháp thích hợp mang tính toàn cầu.

Các hành động

1.1 Đảm bảo rằng các sản phẩm của ISO là các giải pháp định hướng và tạo lập giá trị quan trọng đối với người sử dụng tiêu chuẩn, đáp ứng nhu cầu của khách hàng về loại hình sản phẩm, chất lượng nội dung, sự rõ ràng, dạng thức thể hiện và khả năng tiếp cận, sử dụng.

1.2 Đảm bảo rằng ISO là diễn đàn quốc tế được ưu tiên để đáp ứng các nhu cầu tiêu chuẩn hóa trong các lĩnh vực hiện tại và những lĩnh vực mới bao gồm các vấn đề mang tính toàn cầu thông qua những giải pháp hợp lý, mục tiêu rõ ràng và được các bên liên quan ủng hộ.

1.3 Thiết kế và phát triển thêm các sản phẩm điện tử tiên tiến giúp người sử dụng có thể tiếp cận nội dung của các tiêu chuẩn được công bố thông qua các dạng  thức và phương tiện thích hợp.

1.4 Xúc tiến và khuyến khích áp dụng tiêu chuẩn ISO để mang lại lợi ích tối đa cho người sử dụng tiêu chuẩn và đúc kết kinh nghiệm để ngày càng đảm bảo tính thích hợp toàn cầu và khả năng tiếp cận, sử dụng tiêu chuẩn ISO.

1.5 Xây dựng các tiêu chuẩn về hệ thống quản lý gắn kết theo mô-đun để hỗ trợ việc áp dụng những tiêu chuẩn này một cách chuẩn xác và có hiệu quả theo quan điểm của người sử dụng.

1.6 Đảm bảo rằng các tiêu chuẩn và hướng dẫn của ISO liên quan tới thực hành đánh giá sự phù hợp có tính đồng bộ, hài hòa và thích hợp đối với tất cả các loại hình doanh nghiệp của tất cả các quốc gia trên thế giới. Việc công bố sự phù hợp phải tạo lập lòng tin vững chắc đối với khách hàng.

Mục tiêu 2. Tiêu chuẩn ISO thúc đẩy đổi mới và cung cấp giải pháp để vượt qua các thách thức toàn cầu

Tiêu chuẩn ISO hội tụ những tri thức phù hợp với trình độ phát triển hiện tại đối với người sử dụng tiêu chuẩn và được sử dụng rộng rãi để vượt qua các thách thức  toàn cầu của thế kỷ 21.

Các hành động

2.1 Tăng cường khả năng của ISO để vượt qua các thách thức toàn cầu bằng cách xác định, dành ưu tiên và xây dựng các tiêu chuẩn quốc tế đón trước, đáp ứng những nhu cầu của thị trường và xã hội.

2.2 Cung cấp và xúc tiến áp dụng tiêu chuẩn quốc tế với vai trò là những công cụ hỗ trợ thay đổi công nghệ, cải tiến quá trình và chuyển giao công nghệ trong các lĩnh vực và giữa các quốc gia.

2.3 Tích cực xây dựng mối liên kết giữa tiêu chuẩn với nghiên cứu và triển khai để thúc đẩy đổi mới thông qua mạng lưới các thành viên ISO.

2.4 Xúc tiến áp dụng tiêu chuẩn quốc tế với vai trò là những công cụ hỗ trợ việc kết nối đổi mới với thị trường, tạo thuận lợi cho việc phát triển thị trường mới, nâng cao sự thông hiểu và lòng tin của người tiêu dùng.

Mục tiêu 3. Nâng cao năng lực và tăng cường sự tham gia của các nước đang phát triển vào hoạt động tiêu chuẩn hóa quốc tế

Sự tham gia của các nước đang phát triển vào hoạt động tiêu chuẩn hóa quốc tế là yếu tố thiết yếu để đảm bảo tính thích hợp toàn cầu của tiêu chuẩn ISO và góp phần giúp các nước đang phát triển tiếp cận với thị trường thế giới, tiến bộ kỹ thuật và phát triển bền vững.

ISO thực hiện thành công việc tăng cường sự tham gia của các nước đang phát triển thông qua các quá trình, chương trình và công cụ để hỗ trợ các nước này nâng cao năng lực tiêu chuẩn hóa, thu hút các bên liên quan trong nước tham gia có hiệu quả vào hoạt động kỹ thuật và áp dụng tiêu chuẩn quốc tế.

Các hành động

3.1 Xác định các biện pháp hiệu quả có khả năng thúc đẩy việc nâng cao năng lực tiêu chuẩn hóa, hỗ trợ và đào tạo kỹ thuật, tạo thuận lợi cho việc tham gia xây dựng, phổ biến tiêu chuẩn và đưa những biện pháp này vào Kế hoạch hành động cho các nước đang phát triển giai đoạn 2011-2015.

3.2 Thực thi Kế hoạch hành động cho các nước đang phát triển giai đoạn 2011-2015.

3.3 Chia sẻ các thực hành tốt nhất trong việc xác định những lĩnh vực ưu tiên đối với các nền kinh tế và cơ sở hạ tầng quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi nhất để tăng cường sự tham gia của các nước đang phát triển vào việc xây dựng, chấp nhận và áp dụng tiêu chuẩn quốc tế.

3.4 Chuyển hoá các lĩnh vực tiêu chuẩn hóa là mối quan tâm chủ yếu của các nước đang phát triển thành những lĩnh vực ưu tiên chiến lược của ISO.

3.5 Khích lệ việc tham gia thành viên ISO và giúp các tổ chức tiêu chuẩn quốc gia khai thác tối đa những lợi ích dành cho thành viên, có tính đến các nhu cầu cụ thể của những thành viên của các nước có nguồn lực hạn hẹp (thành viên từ các nước nhỏ).

3.6 Đẩy mạnh sự hợp tác của ISO với các cộng đồng kinh tế khu vực và các tổ chức tiêu chuẩn khu vực, thúc đẩy và khuyến khích sự hợp tác, trao đổi kinh nghiệm giữa các thành viên ISO ở cấp độ khu vực và tiểu khu vực.

Mục tiêu 4. ISO đạt được kết quả vượt bậc trong việc tiếp cận và thu hút sự tham gia của các bên liên quan

Sự tham gia tích cực vào quá trình xây dựng tiêu chuẩn ISO của các giới công nghiệp, cơ quan chính phủ, tổ chức người tiêu dùng và các bên liên quan khác là điều không thể thiếu được. Điều này đảm bảo cho các tiêu chuẩn ISO trở thành những tiêu chuẩn thích hợp toàn cầu, có chất lượng cao và được sử dụng rộng rãi.  Thông qua các quốc gia thành viên, ISO khuyến khích, tạo thuận lợi cho các bên liên quan tham gia xây dựng tiêu chuẩn quốc tế ISO và thừa nhận sự đóng góp của họ.

Các hành động

4.1 Xác định, xây dựng và xúc tiến áp dụng thực hành tốt nhất để hướng dẫn và sử dụng các công cụ thích hợp nhằm giúp các thành viên và các tổ chức liên kết của ISO thu hút sự tham gia của các bên liên quan và đảm bảo tính đại diện cũng như sự cân bằng trong việc tham gia của các bên có liên quan.

4.2 Truyền đạt thông tin hiệu quả hơn về các dự án tiêu chuẩn hóa tới các bên liên quan ở cấp độ quốc tế và quốc gia, sử dụng các công nghệ và công cụ mới để nắm bắt đầy đủ quan điểm của các bên liên quan trong quá trình triển khai thực hiện.

4.3 Hỗ trợ việc cam kết tham gia và sự tham gia của các bên liên quan có nguồn lực hạn hẹp như các doanh nghiệp nhỏ và người tiêu dùng.

4.4 Xác định rõ với các cơ quan công quyền rằng tiêu chuẩn ISO là tiêu chuẩn tự nguyện áp dụng chứ không phải là văn bản được công bố nhằm thiết lập chính sách công đồng thời tiêu chuẩn ISO chính là công cụ có hiệu lực và hiệu quả trong việc hỗ trợ thực thi các chính sách công và là một thành tố giúp cho việc thực hành quản lý, điều hành tốt.

4.5 Phân biệt các tiêu chuẩn quốc tế được xây dựng theo quy trình thích hợp của ISO với các loại tiêu chuẩn hoặc quy định kỹ thuật khác.

4.6 Thúc đẩy sự tham gia của đại diện các cơ quan chính phủ vào quá trình xây dựng tiêu chuẩn thông qua các thành viên ISO hoặc các tổ chức liên chính phủ.

Mục tiêu 5. ISO thúc đẩy các mối quan hệ cộng tác làm gia tăng giá trị và hiệu quả của hoạt động xây dựng tiêu chuẩn quốc tế

ISO xúc tiến và triển khai có hiệu quả các mối quan hệ cộng tác với các tổ chức quốc tế, tổ chức xây dựng tiêu chuẩn, hiệp hội công nghiệp, xã hội dân sự và tổ chức học thuật nhằm làm gia tăng giá trị và hiệu quả của hoạt động xây dựng tiêu chuẩn quốc tế.

Các hành động

5.1Cộng tác chặt chẽ hơn với IEC và ITU để tiệm cận các chính sách và phối hợp các hoạt động, đặc biệt trong những lĩnh vực hội tụ công nghệ nhằm đáp ứng có hiệu quả nhu cầu của các bên liên quan và của chính các thành viên ISO.

5.2 Đẩy mạnh sự hợp tác và quan hệ đối tác với các tổ chức xây dựng tiêu chuẩn mới hiện tại và tiềm năng, với các hiệp hội công nghiệp, cộng đồng khoa học và xã hội dân sự nhằm gia tăng giá trị và hiệu quả của hoạt động xây dựng tiêu chuẩn quốc tế.

5.3 Mở rộng hơn nữa sự hợp tác chặt chẽ với các tổ chức liên chính phủ và tổ chức quốc tế liên quan nhằm bổ sung kiến thức thích hợp về các lĩnh vực hoặc chuyên ngành cụ thể; xác định các nhu cầu mới về xây dựng tiêu chuẩn ISO và hỗ trợ việc chấp nhận của thị trường đối với những tiêu chuẩn này.

5.4 Đẩy mạnh sự hợp tác với các tổ chức tiêu chuẩn khu vực để thúc đẩy việc trao đổi thông tin trong từng khu vực về các định hướng chiến lược và dự án xây dựng tiêu chuẩn ISO cũng như xác định các định hướng ưu tiên về xây dựng tiêu chuẩn ISO mới đối với từng khu vực.

5.5 Đảm bảo rằng các tổ chức có quan hệ liên kết với ISO và ISO cũng như các tổ chức kỹ thuật và chức năng của ISO đều thu được những lợi ích tương xứng với mức độ tham gia của các tổ chức này vào các hoạt động của ISO.

Mục tiêu 6.  Cải tiến đáng kể môi trường làm việc và các quy trình của ISO

ISO sử dụng các quy trình, thủ tục rõ ràng, minh bạch, cụ thể và thiết lập các cơ cấu, hệ thống và quá trình tối ưu để hỗ trợ cho việc tạo lập các sản phẩm có chất lượng cao đáp ứng nhu cầu của người sử dụng tiêu chuẩn.

Các hành động

6.1 Đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của cơ cấu và sự quản lý, điều hành của ISO để hỗ trợ tốt cho việc thực hiện nhiệm vụ và tầm nhìn của ISO.

6.2 Thiết lập các mối liên kết rõ ràng, chặt chẽ hơn giữa các định hướng ưu tiên ở cấp độ cao với những chương trình hoạt động thực tiễn của các ban kỹ thuật/tiểu ban kỹ thuật.

6.3 Cải thiện hiệu lực và hiệu quả của quá trình xây dựng tiêu chuẩn nhằm nâng cao chất lượng và gia tăng tốc độ của việc tạo lập các sản phẩm của ISO.

6.4 Đảm bảo các thư ký vụ và và các vị trí Trưởng ban kỹ thuật/Trưởng tiểu ban kỹ thuật được giao cho những cá nhân và tổ chức xứng đáng nhất để đạt được các mục tiêu của hệ thống ISO một cách có hiệu quả nhất.

6.5 Cung cấp các dịch vụ đào tạo và hỗ trợ có chất lượng cao cho tất cả các bên tham gia vào việc xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn để giúp họ tham gia và sử dụng tiêu chuẩn có hiệu quả.

6.6  Đảm bảo tất cả các giai đoạn của quá trình tiêu chuẩn hóa của ISO đều được triển khai thuận lợi thông qua việc áp dụng các hệ thống trợ giúp sử dụng công nghệ thông tin (IT) theo thực hành tốt nhất.

Mục tiêu 7. Các khách hàng, các bên liên quan và cộng đồng đều hiểu rõ về ISO và giá trị của tiêu chuẩn quốc tế tự nguyện áp dụng

Việc trao đổi thông tin của ISO với tất cả các bên liên quan trong việc hỗ trợ các thành viên cũng như thông qua các dịch vụ thông tin, sáng kiến kết nối mạng đã nâng cao đáng kể hình ảnh của ISO dẫn tới sự thừa nhận ngày càng rộng rãi về tầm quan trọng của các hoạt động của ISO.

Các hành động

7.1 Tăng cường sự hiểu biết và phân tích thị trường, thông qua các mối quan hệ hợp tác với các thành viên ISO, cải tiến các hoạt động trao đổi thông tin và xúc tiến nhằm mở rộng phạm vi ảnh hưởng của ISO và giúp cho người sử dụng hiểu rõ về vai trò và chân giá trị của ISO.

7.2 Xúc tiến các hoạt động nghiên cứu hiện tại và triển khai các hoạt động nghiên cứu mới để giúp cho các tổ chức, ngành công nghiệp, khu vực công và xã hội ngày càng hiểu rõ về những lợi ích kinh tế và xã hội của tiêu chuẩn quốc tế.

7.3  Biên soạn, phổ biến các tài liệu quảng bá, các ấn phẩm và dịch vụ hướng tới những đối tượng khách hàng mục tiêu cũng như toàn thể các thành viên ISO, đặc biệt là phát triển các dịch vụ mạng, các phương tiện truyền thông và trao đổi thông tin mới như mạng xã hội.

7.4 Đẩy mạnh sự hợp tác với các tổ chức giáo dục ở cấp độ quốc gia và quốc tế để xây dựng và hỗ trợ chương trình giảng dạy về tiêu chuẩn hoá ở tất cả các bậc  giáo dục, huy động sự tham gia, đóng góp ở góc độ nghiên cứu và công nghệ của các tổ chức học thuật trong quá trình xây dựng tiêu chuẩn.

ISO gia tăng giá trị dựa trên:

· Kinh nghiệm được thừa nhận trong việc đạt được sự đồng thuận quốc tế.

· Sự thừa nhận rộng rãi về thương hiệu và tên tuổi trên phạm vi toàn cầu.

· Các quá trình xây dựng tiêu chuẩn rõ ràng, cụ thể đã được áp dụng trong nhiều năm qua được thừa nhận là minh bạch, toàn diện và công khai để đảm bảo rằng các tiêu chuẩn ISO là kết quả của sự đồng thuận cao của đa số các bên liên quan.

· Đa số các sản phẩm của ISO bao trùm được hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế và các vấn đề cốt lõi ảnh hưởng tới môi trường và xã hội.

· Hệ thống thành viên quốc gia rộng khắp đảm bảo sự đồng thuận cao cũng như  sự phổ biến rộng rãi các sản phẩm của ISO và sự phản hồi của thị trường đối với việc duy trì và phát triển các sản phẩm này.

· Khả năng kết nối mạng lưới phạm vi rộng cả ở tầm quốc tế và khu vực.

· Khả năng cung cấp các tiêu chuẩn quốc tế để hỗ trợ việc thực thi các qui định quản lý của các quốc gia thành viên.

· Vai trò dẫn đầu trong việc tạo lập các tiêu chuẩn và hướng dẫn dùng cho đánh giá sự phù hợp.

· Vai trò dẫn đầu trong việc sử dụng các công cụ công nghệ thông tin để tạo lập và phổ biến các tiêu chuẩn.

 Kế hoạch hành động của ISO đối với

các nước đang phát triển giai đoạn 2011 − 2015

Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO

Tính đến cuối tháng 10 năm 2010, ISO đã có 163 tổ chức tiêu chuẩn quốc gia thành viên đại diện cho các quốc gia lớn và nhỏ, bao gồm các quốc gia công nghiệp hóa, đang phát triển và đang chuyển đổi ở tất cả các khu vực trên thế giới. Hiện tại, ISO đã công bố trên 18.500 tiêu chuẩn, cung cấp những công cụ hữu hiệu cho các doanh nghiệp, chính phủ và xã hội về cả ba khía cạnh của phát triển bền vững: kinh tế, môi trường và xã hội.

Các tiêu chuẩn ISO mang lại những đóng góp tích cực cho thế giới. Các tiêu chuẩn tạo thuận lợi cho thương mại, truyền bá kiến thức, phổ biến các tiến bộ công nghệ và chia sẻ những thực hành tốt về quản lí và đánh giá sự phù hợp.

Các tiêu chuẩn ISO đưa ra những giải pháp và mang lại những lợi ích cho hầu hết các lĩnh vực hoạt động, bao gồm nông nghiệp, xây dựng, cơ khí, chế tạo, phân phối, vận chuyển, thiết bị y tế, công nghệ thông tin và truyền thông, quản lí môi trường, quản lí năng lượng, quản lí chất lượng, đánh giá sự phù hợp và các loại hình dịch vụ.

ISO chỉ xây dựng các tiêu chuẩn dựa trên yêu cầu của thị trường. Việc xây dựng tiêu chuẩn đối với những vấn đề/đối tượng được đề xuất bởi các ngành công nghiệp, kỹ thuật và thương mại có nhu cầu về tiêu chuẩn và sau đó sẽ sử dụng chính những tiêu chuẩn này được thực hiện bởi các chuyên gia am hiểu về những vấn đề/đối tượng này. Tham gia cùng với các chuyên gia có thể còn có cả đại diện của các bên liên quan từ các cơ quan chính phủ, phòng thử nghiệm, hiệp hội người tiêu dùng và tổ chức giáo dục-đào tạo cũng như các tổ chức quốc tế liên chính phủ và phi chính phủ.

Tiêu chuẩn quốc tế ISO thể hiện sự đồng thuận toàn cầu về hiện trạng phát triển của đối tượng mà tiêu chuẩn đề cập.

KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG CỦA ISO ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN

ISO: Tầm nhìn toàn cầu năm 2015

Là nhà cung cấp hàng đầu trên thế giới về các tiêu chuẩn quốc tế chất lượng cao và thích hợp toàn cầu thông qua hệ thống các thành viên và các bên liên quan.

MỤC TIÊU CHÍNH CỦA ISO ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN

Tăng cường đáng kể năng lực và sự tham gia của các nước đang phát triển vào hoạt động tiêu chuẩn hóa quốc tế.

LỜI NÓI ĐẦU

Các thành viên ISO đại diện cho các nước đang phát triển đóng vai trò chính yếu trong việc định hướng toàn bộ quá trình trợ giúp kỹ thuật của ISO. Các công cụ sử dụng để thực thi Kế hoạch hành động của ISO đối với các nước đang phát triển giai đoạn 2005 − 2010 sẽ tiếp tục được sử dụng và cải tiến, khi cần thiết, để giúp các thành viên ISO của các nước đang phát triển nhận biết được nhu cầu của mình và đo lường hiệu quả của các hành động đã thực hiện.

Thành viên ISO của các nước đang phát triển có trách nhiệm giám sát việc thực thi Kế hoạch hành động này thông qua cuộc họp hàng năm của Uỷ ban ISO về các vấn đề của những nước đang phát triển (DEVCO). Đồng thời, các thành viên này còn có nghĩa vụ đảm bảo rằng những hỗ trợ kỹ thuật mà họ nhận được đều mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan ở cấp độ quốc gia và họ cũng cần trợ giúp ISO trong việc đo lường các tác động của những hỗ trợ này.

Trong khi ISO, với sự ủng hộ của các nhà tài trợ, có thể giúp các quốc gia đang phát triển phát huy tốt nhất vai trò thành viên ISO mình, thì các mục tiêu của Kế hoạch Hành động này chỉ có thể đạt được khi các thành viên thực hiện đầy đủ trách nhiệm của quốc gia mình trong việc thực hiện các hoạt động cụ thể được xác định đối với từng phạm vi hoạt động. Đặc biệt, các thành viên của ISO cần nỗ lực đẩy mạnh hoạt động tiêu chuẩn hóa tại quốc gia mình để bảo đảm những hỗ trợ tài chính của các bên liên quan và các tổ chức liên quan được sử dụng cho các hoạt động của kế hoạch này.

Trách nhiệm hướng dẫn và theo dõi việc thực hiện Kế hoạch hành động của ISO đối với các nước đang phát triển giai đoạn 2011−2015 được giao cho Bộ phận Dịch vụ đào tạo và phát triển (DEVT) thuộc Ban thư ký trung tâm ISO (ISO/CS).

Mục tiêu tổng thể

Góp phần giúp các nước đang phát triển cải thiện tăng trưởng kinh tế và tiếp cận với thị trường thế giới, nâng cao đời sống người dân, thúc đẩy đổi mới và tiến bộ kỹ thuật, đồng thời đạt được sự phát triển bền vững dưới góc độ các viễn cảnh kinh tế, môi trường và xã hội.

Mục tiêu ngắn hạn

Củng cố hạ tầng tiêu chuẩn hóa quốc gia tại các nước đang phát triển để tăng cường sự tham gia của các nước này vào hoạt động xây dựng, chấp nhận và áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong các lĩnh vực và vấn đề quan tâm của mình.

Kết quả

Kết quả mong đợi từ việc thực thi các hoạt động trong Kế hoạch hành động 2011−2015 là  tăng cường sự tham gia của các nước đang phát triển vào hoạt động kỹ thuật của ISO, tăng cường các nỗ lực nâng cao năng lực, nâng cao nhận thức về lợi ích của tiêu chuẩn hóa và nhu cầu tham gia vào hoạt động tiêu chuẩn hóa, củng cố các thành viên ISO của các nước đang phát triển ở cấp độ thể chế, khuyến khích duy trì và phát triển sự hợp tác khu vực và đưa môn học tiêu chuẩn hóa vào chương trình giảng dạy các cấp.

1. Kết quả 1: Tăng cường sự tham gia vào hoạt động kỹ thuật của ISO

Sự tham gia của các nước đang phát triển vào hoạt động kỹ thuật của các ban kỹ thuật (TC), tiểu ban kỹ thuật (SC) và các nhóm công tác (WG) của ISO là điều thiết yếu nhằm đảm bảo rằng lợi ích của các nước đang phát triển được chú ý và điều này góp phần củng cố tính thích hợp toàn cầu của ISO và các sản phẩm của ISO.

Các hoạt động

· Các nước đang phát triển xác định các đối tượng liên quan sao cho các hoạt động nhằm hỗ trợ việc tham gia được chú trọng. Ban thư ký trung tâm của ISO (ISO/CS) và các Ban kỹ thuật/Tiểu ban kỹ thuật (TC/SC) đóng vai trò đầu tầu trong việc cung cấp thông tin về vai trò và hoạt động của các Ban kỹ thuật (TC) nhằm tạo thuận lợi cho việc tham gia này.

· Khuyến khích việc thiết lập các thoả thuận hợp tác song đôi/cộng tác điều hành hoạt động Ban kỹ thuật giữa các thành viên ISO đại diện cho các nước đang phát triển và các thành viên ISO đại diện cho các nước phát triển. Đo lường hiệu quả của các thoả thuận  này thông qua việc các nước đang phát triển tăng cường nắm giữ các vị trí chủ chốt tại các Ban kỹ thuật trong suốt giai đoạn thực hiện Kế hoạch hành động này.

· Cung cấp nguồn lực để đại diện của các nước đang phát triển tham gia và đóng góp có hiệu quả tại các cuộc họp Ban kỹ thuật (TC), Tiểu ban kỹ thuật (SC) và Nhóm công tác (WG) có liên quan.

· Xác định rõ những kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết để tăng cường sự tham gia vào hoạt động kỹ thuật của ISO và cung cấp các khóa đào tạo khu vực và/hoặc đào tạo từ xa nhằm giúp các thành viên ISO cũng như các bên liên quan nâng cao các kỹ năng và kinh nghiệm. Đặc biệt, cung cấp những khóa đào tạo cho đại diện của các nước đang phát triển để thực hiện vai trò liên quan tới vị trí chủ chốt của các ban kỹ thuật ISO (trưởng ban, thư ký, trưởng nhóm công tác) hay ký kết và thực hiện các thoả thuận hợp tác song đôi/cộng tác.

· Tổ chức các khoá đào tạo khu vực/quốc gia cho các thành viên ISO của các nước đang phát triển về việc sử dụng các công cụ điện tử của ISO để tham gia có hiệu quả vào hoạt động xây dựng tiêu chuẩn. Đảm bảo các công cụ điện tử của ISO được khai thác để đáp ứng nhu cầu của các nước đang phát triển.

Nhóm mục tiêu

Các thành viên ISO của các nước đang phát triển và các bên liên quan chủ chốt bao gồm các ngành công nghiệp; chính quyền trung ương, địa phương; người tiêu dùng và các nhóm người tiêu dùng; các tổ chức/hiệp hội ngành nghề; tổ chức đánh giá chất lượng/sự phù hợp; tổ chức người lao động; cơ quan giáo dục và nghiên cứu; các tổ chức phi chính phủ (NGO); tất cả các thành viên ISO về các vấn đề như hợp tác song đôi/cộng tác.

2. Kết quả 2: Nâng cao năng lực về tiêu chuẩn hóa và các vấn đề liên quan cho các thành viên ISO và các bên liên quan

Các hoạt động nâng cao năng lực cho cán bộ của Cơ quan tiêu chuẩn quốc gia (NSB), các bên liên quan chủ chốt của NSB và các chuyên gia trong nước đều hướng vào việc cung cấp hướng dẫn về các thực hành tốt trong hoạt động tiêu chuẩn hóa mà NSB áp dụng trong khuôn khổ cơ sở hạ tầng tiêu chuẩn hóa quốc gia. Các hoạt động khác cũng được tiến hành nhằm phát triển kỹ năng và nâng cao kiến thức của các chuyên gia để tham gia vào hoạt động tiêu chuẩn hóa quốc tế.

Các hoạt động

· Các nước đang phát triển xác định các lĩnh vực đối tượng liên quan sao cho các hoạt động nhằm nâng cao năng lực được chú trọng. Việc này cần được Ban thư ký trung tâm của ISO (ISO/CS) và các thành viên ISO hướng dẫn và hỗ trợ.

· Xác định các nhu cầu, phát triển và tổ chức các hội thảo, các khóa đào tạo khu vực/quốc gia về các đối tượng tiêu chuẩn hóa được lựa chọn, đặc biệt là những đối tượng của các tiêu chuẩn quốc tế đang được xây dựng hoặc soát xét có liên quan tới các nước đang phát triển.

· Xác định nhu cầu và triển khai các chương trình đào tạo giảng viên khu vực/quốc gia, bao gồm cả các khoá hướng dẫn tiếp nối do các giảng viên đã được đào tạo thực hiện nhằm tạo đội ngũ cần thiết để hướng dẫn những người sử dụng tiêu chuẩn quốc tế áp dụng các tiêu chuẩn này.

· Xác định nhu cầu, xây dựng và phổ biến các sổ tay và các bộ tài liệu đào tạo (ví dụ như tài liệu giảng dạy, tài liệu học tập, băng video và các tài liệu hỗ trợ khác) về các đối tượng tiêu chuẩn hóa được lựa chọn thích hợp với các thành viên ISO và các bên liên quan ở các nước đang phát triển.

· Cung cấp thiết bị công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) và đào tạo, hướng dẫn sử dụng cho các cán bộ của NSB ở các quốc gia lựa chọn để các thành viên ISO có thể tham gia hiệu quả hơn vào hoạt động kỹ thuật của ISO.

·  Cung cấp và khuyến khích sử dụng các khóa học từ xa về các khía cạnh quan trọng của tiêu chuẩn hóa quốc tế.

·         Thiết lập các mô đun và các khóa đào tạo về lợi ích của việc tham gia vào hoạt động tiêu chuẩn hóa đối với các nhóm bên liên quan của thành viên ISO ở các nước đang phát triển. Các sáng kiến mục tiêu hướng vào những lĩnh vực mà NSB đang hoặc sẽ tiến hành hoạt động tiêu chuẩn hóa.

Nhóm mục tiêu

Các thành viên ISO ở các nước đang phát triển và các bên liên quan chủ chốt bao gồm ngành công nghiệp; chính quyền trung ương, địa phương; người tiêu dùng và các nhóm người tiêu dùng; các tổ chức/hiệp hội ngành nghề; tổ chức người lao động; tổ chức giáo dục và nghiên cứu; các tổ chức phi chính phủ (NGO); các tổ chức thuộc hạ tầng chất lượng quốc gia; các tổ chức có nguồn lực hạn hẹp, ví dụ như các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

3. Kết quả 3: Nâng cao nhận thức về vai trò và lợi ích của tiêu chuẩn quốc tế và sử dụng tiêu chuẩn quốc tế, từ đó tăng cường sử dụng tiêu chuẩn quốc tế

Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc sử dụng tiêu chuẩn trong mọi mặt của hoạt động kinh tế nhằm đạt được mục tiêu phát triển bền vững là yếu tố mấu chốt trong chính sách chất lượng quốc gia. Một vấn đề cũng rất hữu ích là thu hút sự tham gia của các bên liên quan và người sử dụng trực tiếp các tiêu chuẩn quốc tế trong hoạt động tiêu chuẩn hóa quốc gia và quốc tế

Các hoạt động

· Các nước đang phát triển xác định các lĩnh vực đối tượng liên quan sao cho các hoạt động nâng cao nhận thức được chú trọng. Việc này cần được Ban thư ký trung tâm của ISO (ISO/CS) và các thành viên hướng dẫn và hỗ trợ. 

· Xác định các bên liên quan chủ chốt là đối tượng cần chú trọng và xây dựng chương trình thích hợp, truyền đạt để các bên liên quan thấy được những lợi ích mà tiêu chuẩn quốc tế và việc sử dụng tiêu chuẩn quốc tế mang lại cho họ.

· Tổ chức các sự kiện (hội nghị, hội thảo) nâng cao nhận thức ở cấp độ quốc gia/khu vực/ toàn cầu.

· Tổ chức các cuộc thi ở cấp độ toàn cầu để giúp các nhóm mục tiêu cụ thể nâng cao sự hiểu biết về các vấn đề tiêu chuẩn hóa quan trọng.

· Biên soạn và phổ biến các ấn phẩm của ISO liên quan đến tiêu chuẩn hóa (dạng bản in và bản điện tử, bao gồm cả việc sử dụng các dịch vụ trên nền web, các phương tiện thông tin đại chúng và truyền thông mới như các mạng xã hội).

· Khi nhận thấy rằng tiêu chuẩn mới được công bố thuộc phạm vi quan tâm và sẽ mang lại lợi ích cho một bên liên quan hay các bên liên quan nào đó thì hãy thông báo cho họ và giúp cho họ thấy rõ việc tiêu chuẩn đó sẽ hỗ trợ họ đạt được các mục tiêu và mục đích mong muốn.

Nhóm mục tiêu

Các thành viên ISO của các nước đang phát triển và các bên liên quan chủ chốt; các nhà hoạch định chính sách của chính phủ, ví dụ trong lĩnh vực hoạch định môi trường, công nghiệp, kinh tế, sức khỏe và an toàn, thương mại quốc tế, bảo vệ người tiêu dùng; cơ quan quản lý có thẩm quyền; cộng đồng; các ngành công nghiệp xuất khẩu; các tổ chức xúc tiến thương mại; Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và các điểm đầu mối của Ủy ban Tiêu chuẩn Thực phẩm (Codex).

4. Kết quả 4: Củng cố các thành viên ISO của các nước đang phát triển ở cấp độ thể chế

Các cơ quan tiêu chuẩn quốc gia hoạt động trên cơ sở những khuôn khổ pháp lý và thể chế khác nhau cũng như trong những môi trường làm việc khác nhau do đó có thể còn chưa có được sự nhận thức đầy đủ về lợi ích của tiêu chuẩn và chính điều này đôi khi gây khó khăn cho hoạt động của họ. Một cơ quan tiêu chuẩn quốc gia (NSB) mạnh, có năng lực và đáng tin cậy sẽ đảm bảo cho việc tham gia thích đáng vào hoạt động tiêu chuẩn hóa quốc tế và việc áp dụng tiêu chuẩn.

Các hoạt động

· Các nước đang phát triển xác định những trở ngại sao cho các hoạt động nhằm củng cố vai trò của họ ở cấp độ thể chế được chú trọng. Điều này bao gồm việc đảm bảo các quá trình và hệ thống áp dụng trong hoạt động tiêu chuẩn hóa sẽ hỗ trợ cho việc củng cố vai trò của NSB. Việc này cần được Ban thư ký trung tâm của ISO (ISO/CS) và các thành viên hướng dẫn và hỗ trợ.

· Tổ chức các hội thảo và các khóa đào tạo ở cấp độ quốc gia/khu vực/toàn cầu cho các cán bộ quản lý cao cấp và trung cấp của NSB dựa trên các ấn phẩm của ISO về các vấn đề tăng cường thể chế; các chủ đề có thể bao gồm việc hình thành chiến lược tiêu chuẩn hóa quốc gia; tiếp thị (marketing) và truyền thông; hỗ trợ quản lý; đa dạng hóa các nguồn thu; cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông; tăng cường vai trò của NSB trong việc phát triển cơ sở hạ tầng chất lượng quốc gia với các tổ chức đối tác quốc tế và khu vực; sự tham gia của các bên liên quan; trợ giúp cho việc điều hành tốt trong các NSB và trong các cơ quan điều hành của ISO; v.v… Đo lường hiệu quả của các sự kiện và sử dụng các kết quả để cải tiến hơn nữa các sự kiện này.

· Cung cấp hướng dẫn và tư vấn cho quản lý cấp cao của các NSB thông qua các đoàn tư vấn ngắn hạn nhằm đáp ứng các nhu cầu đã được xác định rõ.

· Khuyến khích các quan hệ cộng tác giữa các thành viên hưởng lợi của ISO và các thành viên khác ở cả các nước đang phát triển và nước phát triển (kèm theo đào tạo và học bổng, hướng dẫn, trao đổi các sổ tay và qui trình thực hành tốt). Đo lường hiệu quả của các quan hệ cộng tác và sử dụng các kết quả để cải thiện hơn nữa các quan hệ cộng tác này.

Nhóm mục tiêu

Các thành viên ISO của các nước đang phát triển được lựa chọn và các tổ chức liên quan (thành viên hội đồng/ban, thành viên Ủy ban, các tổ chức cung cấp nguồn tài chính trực tiếp, v.v…).

5. Kết quả 5: Tăng cường hợp tác khu vực

Hợp tác khu vực nhằm thúc đẩy việc trao đổi kinh nghiệm giữa các thành viên ISO và các đối tác khác ở cấp độ khu vực và tiểu khu vực, bao gồm lĩnh vực hài hòa tiêu chuẩn quốc gia và tiêu chuẩn khu vực với tiêu chuẩn quốc tế, là một biện pháp thiết yếu giúp các nước đang phát triển vượt qua những thách thức của quá trình toàn cầu hóa và hội nhập hiệu quả hơn vào hệ thống thương mại đa biên. Các vấn đề như sự bền vững về kinh tế, môi trường và xã hội trong khu vực được xác định và sự hưởng ứng thích hợp của các thành viên ISO trong khu vực được hình thành.

Các hoạt động

· Các nước đang phát triển xác định các lĩnh vực hợp tác khu vực sao cho các hoạt động nhằm củng cố sự hợp tác này được chú trọng. Việc này cần được Ban thư ký trung tâm ISO (ISO/CS) và các thành viên hướng dẫn và hỗ trợ.

· Tổ chức các diễn đàn và cuộc họp với sự tham gia của các lãnh đạo cấp cao của các  thành viên ISO để trao đổi kinh nghiệm về các thực hành tốt trong hoạt động tiêu chuẩn hóa; quản lý, điều hành NSB và sự tham gia của các bên liên quan; nâng cao nhận thức của các nhà hoạch định chính sách; sự bền vững về tài chính; mối liên kết giữa NSB và các cơ quan quản lý có thẩm quyền; việc đáp ứng nhu cầu của khách hàng để đạt được sự bền vững lâu dài. Đo lường hiệu quả của các sự kiện và sử dụng các kết quả để cải thiện hơn nữa các sự kiện này trong tương lai.

· Khuyến khích việc thiết lập các thoả thuận cộng tác/hợp tác giữa các thành viên ISO, các thành viên ISO tiềm năng và các đối tác khác ở cấp độ khu vực và tiểu khu vực. Đo lường hiệu quả của các thoả thuận cộng tác/hợp tác và sử dụng kết quả để nâng cao hơn nữa hiệu quả của các thoả thuận cộng tác/hợp tác này trong tương lai.

· Tạo lập và chia sẻ các nguồn lực/kiến thức, kinh nghiệm đào tạo về tiêu chuẩn hóa và các vấn đề liên quan. Đo lường hiệu quả của các nguồn lực này và sử dụng kết quả để cải thiện hơn nữa kỹ năng và kinh nghiệm sẵn có của các nguồn lực này.

· Hợp tác với các tổ chức khu vực và tiểu khu vực, tham gia vào hoạt động tiêu chuẩn hóa hoặc các hoạt động liên quan đến tiêu chuẩn, trong phạm vi hỗ trợ kỹ thuật (đào tạo, nâng cao nhận thức, nâng cao năng lực) và chuyển dịch các ấn phẩm của ISO sang ngôn ngữ được dùng phổ biến nhất trong từng khu vực. Đo lường hiệu quả của sự hợp tác và sử dụng kết quả để đánh giá lợi ích của việc hợp tác với tất cả các bên, đồng thời cải thiện hơn nữa sự hợp tác này.

Nhóm mục tiêu

Các thành viên ISO của các nước đang phát triển và các bên liên quan chủ chốt; các tổ chức khu vực và tiểu khu vực tham gia vào hoạt động tiêu chuẩn hóa hoặc các hoạt động liên quan đến tiêu chuẩn.

 6. Kết quả 6: Khởi động việc đưa môn học tiêu chuẩn hóa vào chương trình đào tạo 

Kiến thức về tiêu chuẩn hóa và lợi ích của tiêu chuẩn hóa đối với doanh nghiệp, chính phủ và xã hội ngày càng được thừa nhận rộng rãi là “hành trang” không thể thiếu được đối với các chuyên gia và các nhà quản lý tương lai trong cả khu vực công lẫn khu vực tư nhân. Trong khi nhu cầu đưa môn học tiêu chuẩn hóa vào chương trình đào tạo bậc đại học đã được xác định rõ thì vẫn còn có những cơ hội đào tạo cho các thế hệ trẻ hơn ở bậc tiểu học và trung học về các chủ đề cụ thể của tiêu chuẩn hoá.

Các hoạt động

· Các nước đang phát triển xác định các lĩnh vực cần thảo luận/làm việc với các tổ chức học thuật  sao cho các hoạt động nhằm tăng cường sự hợp tác này được chú trọng. Việc này cần được Ban thư ký trung tâm của ISO (ISO/CS) và các thành viên hướng dẫn và hỗ trợ. 

· Khuyến khích việc củng cố mối quan hệ giữa các thành viên ISO và tổ chức học thuật ở cấp độ quốc gia. Đo lường hiệu quả của sự khuyến khích này và sử dụng các kết quả trong hoạt động đào tạo hoặc các diễn đàn khác.

· Biên soạn và phổ biến tài liệu đào tạo (sách phổ biến kiến thức, các ấn phẩm, công cụ học tập từ xa) với sự hợp tác của các thành viên ISO và các tổ chức học thuật.

· Tổ chức các hội nghị và hội thảo về tiêu chuẩn hóa có sự phối hợp với các tổ chức đào tạo bậc đại học và các tổ chức quốc tế liên quan tham gia vào lĩnh vực này.

· Xúc tiến Giải thưởng ISO về lĩnh vực đào tạo tiêu chuẩn hóa ở bậc đại học. Đo lường hiệu quả của Giải thưởng và sử dụng kết quả để đảm bảo thực hiện các mục tiêu của Giải thưởng này.

Nhóm mục tiêu

Các thành viên ISO của các nước đang phát triển, các viện đào tạo đại học (các trường đại học, cao đẳng, trường kinh doanh, các tổ chức công nghệ, v.v…); các trường tiểu học và trung học.

ISO gia tăng giá trị dựa trên:

· Kinh nghiệm được thừa nhận trong việc đạt được sự đồng thuận quốc tế.

· Sự thừa nhận rộng rãi về thương hiệu và tên tuổi trên phạm vi toàn cầu.

· Các quá trình xây dựng tiêu chuẩn rõ ràng, cụ thể đã được áp dụng trong nhiều năm qua được thừa nhận là minh bạch, toàn diện và công khai để đảm bảo rằng các tiêu chuẩn ISO là kết quả của sự đồng thuận cao của đa số các bên liên quan.

· Đa số các sản phẩm bao trùm được hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế và các vấn đề cốt lõi ảnh hưởng tới môi trường và xã hội.

· Hệ thống thành viên quốc gia rộng khắp đảm bảo sự đồng thuận cao cũng như  sự phổ biến rộng rãi các sản phẩm của ISO và sự phản hồi của thị trường đối với việc duy trì và phát triển những sản phẩm này.

· Khả năng kết nối mạng lưới phạm vi rộng cả ở tầm quốc tế và khu vực.

· Khả năng cung cấp các tiêu chuẩn quốc tế nhằm hỗ trợ việc thực thi các qui định quản lý của các quốc gia thành viên.

· Vai trò dẫn đầu trong việc tạo lập các tiêu chuẩn và hướng dẫn dùng cho đánh giá sự phù hợp.